Historia Wielunia

Maciek

Wśród domowych pamiątek odnalazłem przedwojenne wydanie "Pradziejów Ziemi Wieluńskiej" i dostrzegłem, że w tym roku minęło 70 lat od wydania tej publikacji. W związku z tym pozwolę sobie wspomnieć na forum losy opracowania i osób z nim związanych, zwłaszcza, że przy okazji jego publikacji doszło do czegoś dziwnego....

W 1926 r. powstało Muzeum Ziemi Wieluńskiej założone przez Polską Macierz Szkolną. Mieściło się w budynku po dawnej cerkwi. Z potrzeby poznania i upowszechnienia pradziejów lokalnych oraz zebrania pamiątek przeszłości - patronka wieluńskiej Macierzy Szkolnej, ziemianka z Niedzielska - Felicja Rymarkiewiczowa zainicjowała i wsparła finansowo kilka badań archeologicznych. Szczególny wkład w badania miał ośrodekpoznański. Po kilku latach działań powstał pomysł usystematyzowania wiedzy i skatalogowania stanowisk w formie publikacji.
W tym celu F. Rymarkiewiczowa zaprosiła jesienią 1935 r. do swojego majątku w Niedzielsku poznańskiego archeologa Jana Żurka.
Naukowiec otrzymał od patronki "pokoik na piętrze jako punkt oparcia, całodzienne wyżywienie, trochę gotówki na ewentualny wykup zabytków już znalezionych przez gospodarzy oraz człowieka znającego teren, [aby wspomniany badacz] jak najrychlej mógł dotrzeć do wyznaczonego miejsca i robić poszukiwania".

Praca była gotowa w 1936 r. a dzięki zaliczce przekazanej na potrzeby druku przez Rymarkiewiczową, "Nakładem Koła Polskiej Macierzy Szkolnej w Wieluniu" szybko ukazała się w formie książkowej.
"Pierwsze 100 egzemplarzy z Poznania przywiózł osobiście prof. Kostrzewski wieczorem w przeddzień otwarcia Muzeum. Ktoś jednak zepsuł sprawę i zakazał sprzedaży mej książki - wspominał później Żurek - choć darowania jej gościom nie śmiał zabronić. Grunt, że
chciał ugodzić dotkliwie w finanse Macierzy Szkolnej i jej Patronki [...]
Z czasem podnosiły się sprzeciwy i w samym Poznaniu, ale nikt po skandalu wieluńskim nie ważył się mnie atakować..."

Ciekawe co się stało wtedy w Wieluniu i kto za tym stał?

Ana

Niesamowita historia. Maćku! Jeśli znalazłeś w domu to opracowanie, to bardzo możliwe, że ktoś z Twoich przodków był na uroczystości otwarcia muzeum i zna kulisy wydarzenia. Tylko te 70 lat, to szmat czasu....

Maciek

Niestety nikt z żyjących przodków i znajomych nie zna kulis opisanej historii Sad

.
Oficjalne i pierwsze otwarcie muzeum wieluńskiego miało miejsce jak pisałem wcześniej w 1926 r. Żurek miał pewnie na myśli otwarcie muzeum przy okazji 10 rocznicy - otwarcie uroczyste bo chyba związane z nadaniem muzeum nowej nazwy. No ale głowy nie dam czy akurat o to wydarzenie chodziło.